اختصاصی سل.نیوز/ مهسا منصوری: نخستین جلسه از رویداد موسیقایی تحلیل آثار «دمیتری شوستاکوویچ» با حضور «نادر مشایخی» شانزدهم تیر ماه در مکتب تهران برگزار شد.
در این جلسه، بحث های مقدماتی درباره هفت سمفونی اول شوستاکوویچ مطرح شد و توضیح داده شد که این سمفونی، فضایی برای گسترده تر شدن دایره مخاطبان این آهنگساز فراهم آورد. این اثر در ابتدا معیاری برای جهانی شدن او بود اما در واقع به فصل جدا کننده آثار او تبدیل شد.
شوستاکویچ در سمفونی هشت به بعد، آهنگسازی احیا شده و تازه ست. بررسی سیر کاری که او انجام داده و دریافتی که از مسیر خلاقه او داریم، برای علاقمندان موسیقی و هنر، جذاب و پرنکته ست. ضمن این که نوع نگاه ما به آثار او و هر آرتیست دیگر، بخش‌هایی از درونیات ما را برایمان آشکار می کند.
کار شوستاکوویچ به ریشه های فرهنگی ما در شرق نزدیک است. موسیقی او، آتنال نیست. شنونده موسیقی ایرانی، این فضا را در ریشه های شنوایی موسیقی اش دارد. تحلیل این گزاره آسان نیست اما روح شنونده شرقی موسیقی، با فضای کار شوستاکوویچ همراهی دارد. در سطح جهانی نیز فضای کار او، برای مخاطبان تازگی و شادابی همراه داشته است. از این جهت، شوستاکویچ را می شود در مقابل کسانی همچون شوئنبرگ قرار داد.
در این جلسه، به ویژگی های محوری هفت سمفونی اول شوستاکوویچ نیز اشاره شد. این بررسی از این رو اهمیت داشت که مبانی تحلیل هشت سمفونی بعد را می شود با توجه به این بررسی بنا کرد. از جمله این که نگرش شوستاکوویچ به جنبه های هارمونیک موسیقی، مورد توجه ماست و سوال مشخص این است که او از چه متدهایی برای ارائه چندصدایی در آثارش استفاده کرده است.
دوم این که، بر چه مبنایی شوستاکویچ به این نتیجه رسید که از حضور گروه کر در آثار بعدی اش چشم‌پوشی کند؟ هشت سمفونی دوم او، به جز بخشی از سمفونی سیزده، جدا از فضای کُرال نوشته شده است.
همین‌طور تم‌های مورد استفاده او در هشت سمفونی دوم، طولانی هستند. بیشتر از بیست میزان ادامه پیدا می‌کنند. در این زمینه، بررسی نقش آثار گوستاو مالر در شکل گیری این فضا در آثار شوستاکوویچ، موضوعی جدی ست.
در کنار این موارد، تاثیر فوتوریست‌ها در برخی نگرش های موسیقایی شوستاکویچ در هشت سمفونی دومش، قابل پیگیری ست. پس از آشنایی با اندیشه‌های فوتوریست ها، شوستاکویچ نقش جدی ای برای آواهای برگرفته از محیط های صنعتی و ماشینی قائل شد. او به راهی دست یافت که بخشی از ایده‌های فوتوریست‌ها را با جنبه‌های عاطفی مدنظرش پیوند بزند.
این مجموعه رویدادها، با تمرکز بر هشت سمفونی دوم شوستاکوویچ ادامه خواهد یافت و هر دو هفته یک بار، یک‌شنبه ها از ساعت 17 برگزار می شود. همچنین این رویداد در یک سال اخیر به طور منظم برگزار شده و در آن ها آثاری از موتزارت، واگنر و الوین لوسیر مورد بررسی قرار گرفته اند.